KPSS Anayasa Deneme Sınavı 21

Kişilik ehliyeti sağ ve tam do­ğumla kazanılır.

Haklar esas olarak devlet tara­fından kişiy verildiği için korunması da devlete aittir. Hakların devlet eliyle korunması talep hakkı ve dava. hakkı İle mümkündür. Kuvvet kullanımı,; meşru, müdafaa: (hakir savunma) ve zaruret hainse hakların bizzat sahibi eliyle korun­ması yöntemleridir.

1961 Anayasası'yla İİk kez Anayasa’ya.başlangıç kısmı ve kenar başlıkları konulmuş ve başlangıç met­ni Anayasa metninden sayılmıştır.

Siyasi partilerin kapatılması da­vasını ; açmaya yetkili kişi Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’dır. Siyasi partilerin kapatılması davalarına ise Anayasa Mahkemesi bakar.

Türkiye Büyük Millet Meclisi ge­nel oyla seçilen 600 milletvekilinden oluşur. Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 5 yıl­da bir aynı günde yapılır.

Cumhurbaşkanı devletin başı­dır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı­na aittir. Cumhurbaşkanı* devlet baş­kanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyetimi ve Türk milletinim biriliğini temsil eden Anayasa’nm uygulanmasını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder. Gerekil gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye Bü­yük Millet Meclisinde açılır ko­nuşmasını yapar. Ülkenin iç ve diş siyaseti hakkında Meclise mesaj verir. Kanunları yayımlar. Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderir. Kanunların, Türkiye Büyük Mil­let; Meclsii iç Tüzüğünün tümü­nün veya belirli hükümlerinin Anayasa'ya şekil veya esas bakımından aykırı oldukları gerek­çesi ile Anayasa Mahkemesinde iptal davası açar. Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar ve görevlerine son verir. Üst kademe kamu yöneticile­rini atar, görevlerine son verir ve bunları atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkanı kararnamesi ile düzenler. Yabancı devletlere Türkiye Cumhuriyetinin temsilcilerini gönderir, Türkiye Cumhuriyeti'ne gön­derilecek, yabancı devlet, temsilcilerini kabul eder. * Milletlerarası antlaşmaları onay­ lar ve yayımlar. * Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdir­ de halkoyuna sunar. ® Millî güvenlik politikalarını belir- . 1er ve gerekli tedbirleri alır. s Türkiye Büyük Millet Meclisi adı­ na, Türk Silahlı Kuvvetlerinin Başkomutanlığını temsil eder. • Türk Silahlı Kuvvetlerinin kulla­ nılmasına karar verir. ® Sürekİi hastalık, sakatlık ve ko­ cama sebebi ile kişilerin cezala­ rını hafifletir veya kaldırır. • Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisi­ ne ilişkin konularda Cumhurbaş­ kanlığı Kararnamesi çıkarabilir. 9 Genel af ilan etmek ise cumhur- başkanımn değil, TBMM’nin gö- revidir.

Cumhurbaşkanlığı Kararname­sinin, Anayasa Mahkemesince ipta­li için dava açma süresi esas için 60 gün şekil için de 1 0 gündür.

Yerel yerinden yönetim birimle­rine mahalli idarelerde denilir. Ma­halli İdareler ise il Özel idaresi, bele­diye idaresi ve köy idaresinden oluşur. İl genel İdaresi, İlçe idaresi ve bölgesel kuruluşlar merkezi yöneti­min taşra teşkilatı içerisinde yer al­maktadır.

İdarenin, savaş ve seferberlik gibi olağanüstü dönemlerde ve istis­nai bir yetkiyle özel mülkiyette bulu­nan taşınırlara gerçek karşılığını pe­şin ödemek şartıyla zorla almasına istimval denir,